Het Model van Knoster

Wil je veranderingen doorvoeren in een organisatie, dan is het belangrijk dat je niet onbezonnen te werk gaat. Er moet een idee achter zitten en je moet de veranderingen op de juiste manier aanpakken. Alleen dan bereik je het gewenste resultaat.

Het Model van Knoster biedt je hierbij de helpende hand. En omdat veranderingstrajecten vaak gepaard gaan met communicatiecampagnes, is het goed te weten hoe dit model helpt bij verandering.

Als je ervoor zorgt dat er een balans bestaat tussen de zes elementen die in dit model naar voren komen, weet je op een succesvolle manier veranderingen en verbeteringen door te voeren.

Geschikt voor verschillende situaties

Wanneer komt het Model van Knoster nu eigenlijk van pas? In welke situaties kun je dit inzetten? Eigenlijk is het heel breed inzetbaar voor ieder type organisatie waar je veranderingen en verbeteringen wilt aanbrengen.

5 Verschillende elementen

Optimaal resultaat bereiken met veranderingen lukt volgens het Model van Knoster alleen als je met onderstaande vijf verschillende elementen rekening houdt. Pas als al deze elementen goed in balans zijn, behaal je succes. Het gaat dan om de volgende factoren:

visie
draagvlak
cultuur
middelen
mensen

Hou je niet met al deze elementen rekening, dan is het lastiger om resultaat te boeken. Je stuit dan op meer weerstand, er ontstaat chaos of verwarring. Ook raken betrokkenen sneller gefrustreerd, of voelen zich nutteloos of ongerust.

Het spreekt voor zich dat als deze negatieve gevoelens ontstaan, veranderingen minder slagingskans hebben. Waarom zijn deze elementen nu zo belangrijk?

1. Visie

Het eerste element in het Model van Knoster, is visie. Hiermee bedoelen we dat het belangrijk is een duidelijke visie te hebben waar je plan van aanpak uit voortvloeit. Deze visie moet je vervolgens vertalen naar alle afdelingen binnen jouw organisatie en naar alle medewerkers.

Ga in op het ‘waarom’ van de veranderingen, wat de achterliggende gedachte is. Dit stelt medewerkers beter in staat zelf de samenhang te zien tussen de verschillende veranderingen eraan komen.

Maak je de visie van tevoren niet goed duidelijk, of ontbreekt deze, dan ontstaat er verwarring binnen de organisatie. Mensen vragen zich dan af waarom ze mee moeten werken.

2. Draagvlak

Het element draagvlak is cruciaal voor een succesvol veranderingstraject. Vaak is er binnen organisaties een bepaalde cultuur of houding gegroeid en die verander je niet zomaar.

Als de je binnen je organisatie niemand hebt die de gewenste verandering wil omarmen, dan stuit je alleen maar op weerstand. Heb je een aantal managers mee, dan kunnen zij op hun beurt weer medewerkers meenemen in de gewenste veranderingen.

Waar je naar streeft is een aantal belangrijke stakeholders die draagvlak bieden voor de verandering. Daarbij wil je dat iedereen elkaar kan vertrouwen en dat er waardering is voor wat de ander doet. Zeker in tijden van verandering en de onzekerheid die dit vaak met zich meebrengt.

Tot slot moet het mogelijk zijn elkaar aan te spreken op zaken die niet goed lopen tijdens het proces. Ontbreekt een goede veranderingscultuur, dan hebben mensen vaak geen of weinig binding met de organisatie. En dat kan leiden tot weerstand bij het doorvoeren van veranderingen.

3. Plan

Om te voorkomen dat zaken chaotisch verlopen, is het van belang om een goede structuur rondom de veranderingen aan te brengen. Dat betekent dat het duidelijk moet zijn wie welke taak moet uitvoeren. Daarnaast moet het duidelijk zijn wie welke verantwoordelijkheid heeft, maar ook wie welke bevoegdheid heeft.

Door een goed plan uit te werken creëer je een duidelijke constructie in de organisatie, waardoor iedereen weet wat er van hem of haar verwacht wordt. En wie verantwoordelijk is. Dit helpt alle afdelingen effectiever te werken en verandering ordelijk door te voeren. Het minimaliseert de kans op het ontstaan van chaos.

4. Middelen

Bij middelen denk je waarschijnlijk in eerste instantie aan financiën. Dit is zeker een belangrijk punt, maar eigenlijk moet je het breder zien. In het Model van Knoster gaat het om alle zaken die mensen nodig hebben om hun werk goed uit te kunnen voeren.

Je moet als organisatie bijvoorbeeld zorgen voor goede huisvesting, een prettige werkplek. Maar ook voor de materialen die mensen nodig hebben bij het uitvoeren van hun werk. Denk aan alle ondersteunende zaken zoals diensten van de afdeling ICT, communicatie en secretariaat. Maar ook de catering en beveiliging spelen hier een rol.

Kortom, zijn de middelen tijdens een veranderingstraject niet op orde, dan raken mensen gefrustreerd door het gebrek aan de juiste voorzieningen.

5. Competenties

Bij het element competenties gaat het om skills en vaardigheden van iedereen binnen de organisatie. Het gaat om het hebben van de benodigde kennis en ervaring. Mensen moeten vertrouwen hebben dat zij alles in huis hebben om na de verandering hun werk nog steeds goed te kunnen doen.

Hebben mensen het idee dat zij niet voldoende kennis of vaardigheden in huis hebben, dan worden ze ongerust of zelfs ronduit angstig over hun werk.

Alle elementen zijn van belang

Als we naar de vijf elementen uit het Model van Koster kijken, zien we een duidelijke samenhang.

Ontbreekt het aan een visie, dan ontstaat er verwarring.
Ontbreekt het aan draagvlak, dan stuit je op weerstand.
Ontbreekt het aan een plan, dan ontstaat er chaos.
Ontbreekt het aan middelen, dan ontstaat er frustratie.
En ontbreekt het aan competenties, dan ontstaat er angst.

Omgekeerd geldt dat als je verwarring bespeurt binnen je organisatie, je de visie moet aanscherpen of beter over moet brengen. Of als er frustratie heerst, je goed moet bekijken of iedereen de juiste voorzieningen en middelen verschikbaar heeft om de verandering goed door te voeren.

Het Model van Knoster stelt dus dat er vijf elementen van belang zijn binnen een veranderingstraject: visie, draagvlak, een plan, middelen en competenties. Ontbreekt het aan één van deze elementen, of is hier niet over nagedacht, dan vermindert de kans van slagen van het veranderingstraject. Zie het als bouwstenen die allemaal even belangrijk zijn.

Zie ook:

Hulp nodig bij verandermanagement?

Een effectief verandermanagement gaat niet over één nacht ijs en kan een uitdagende opdracht zijn. Heb je hulp nodig bij het in de praktijk brengen van deze tips? Neem dan contact met ons op, wij helpen je graag!

Begrippenlijst