Hitterecords of hitteschaamte, hoe moeten de media over de nieuwe weersituaties berichten?

Met temperaturen die de afgelopen weken opliepen tot Sahara-achtige proporties zagen we komkommerjournalistiek in optima forma: spetterende kleuters, strandfoto’s, twintigers in bikini. En spannend was het ook, want er waren vijftig KNMI weerstations in de race om het hitterecord te breken. Precies wat we willen zien en lezen in onze zomervakantie, toch?

Al langer worden we voorbereid op hogere temperaturen door de nieuwe zomers te vergelijken met ‘Parijse zomers’ en ‘temperaturen zoals we die in Spanje gewend zijn’. Bij Jinek zat Gerrit Hiemstra weliswaar aan tafel om zijn zorgen te uiten over het warme weer, maar moest dit doen tegenover een ijsverkoper en iemand die z’n brood verdiende door dorre planten groen te spuiten. Heerlijk dus, die zomer, maar toen de thermometer 40 graden aangaf leek er toch een ander kookpunt bereikt.

Op Twitter begon een ander geluid rond te zoemen: “stop met woorden als ‘hitterecord’!” in tijden waarvan we weten dat dit te maken heeft met een veranderend klimaat en de invloed die we hier als mensen zelf op hebben. Dit vond navolging in de kranten: Ewoud Sanders somde alle omschrijvingen nog eens op in het NRC. ‘Hitterecords’, ‘wie zou er winnen’, ‘in de race zijn’, ‘aan kop gaan’ werden veelvuldig gebruikt. Onbegrijpelijk wat hem betreft.

De spijker op de kop, want het voelt toch alsof de beelden en woorden waarmee we gewend zijn het weer te omschrijven niet meer voldoen aan de tijd waarin we leven. Met zoveel kennis over onze invloed op het klimaat en de negatieve gevolgen die hogere temperaturen op onze leefomgeving hebben, is er een nieuwe toon nodig.

We zijn kritisch op vegetariërs die vliegen, er klinkt kritiek omdat ‘windmolens het uitzicht verpesten’ en zijn sceptisch over het nut van elektrische auto’s, ‘want weet je wel wat er nodig is om dit te ontwikkelen en produceren’. Daar valt soms echt wel wat voor te zeggen, maar helpt dat de thermometer ook maar een halve graad omlaag te gaan?

Eerlijk is eerlijk: de afgelopen dagen heb ik ook veel gelezen over de bosbranden op de Noordpool, hitte-eilanden in steden en een hitteplan voor dieren inclusief beelden uit varkensstallen. Het was niet alleen maar hosanna en dit soort beelden maken duidelijk voor welke uitdaging we met elkaar staan.

Daarom een voorstel om allemaal een steentje bij te dragen: journalisten, pas die kritische toon alsjeblieft ook eens toe op overenthousiaste meteorologen die spreken over records. Media laat die zwembadbeelden alleen zien bij een temperatuur tot 36 (?) graden, prijs de bedrijven die hun werknemers extra vakantiedagen geven als ze met de trein willen reizen, zet die veelbelovende klimaat start-up op de voorpagina en doe alsjeblieft niet alsof we een wedstrijd aan het winnen zijn bij 40 graden.

En laten we allemaal wat minderen met al die hitterecords gerelateerde social media posts. Geen selfies van voeten in water, geen ijsberen in dierentuinen die aan ijsblokken likken en geen foto’s van tuinen die worden gesproeid. Zodat we hopelijk we over een aantal jaar niet met z’n allen in hitteschaamte hoeven te leven.