Hoe is het nu met… manifest ‘Scherp op Ouderenzorg’ | Issue Award winnaar 2017

In 2017 wonnen Carin Gaemers en Hugo Borst de Issue Award voor het manifest ‘Scherp op Ouderenzorg, waarin zij de politiek opriepen verantwoordelijkheid te nemen en met oplossingen te komen voor de neergang van de ouderenzorg. In dit interview uit de serie ‘Hoe is het nu met…’ spreken wij Carin Gaemers – één van de twee initiatiefnemers van het manifest – over dit succesvolle initiatief en actuele ontwikkelingen rondom het issue dat zij zo goed wisten te agenderen.

Wat is er allemaal gebeurd met jullie initiatief het manifest ‘Scherp op Ouderenzorg’ sinds het winnen van de Issue Award in 2017?

“We waren er heel trots op dat we de Issue Award wonnen, maar we waren zo druk met campagne voeren dat we niet eens naar de uitreiking konden. Dat vind ik nog steeds heel jammer want daardoor hebben we nooit de mensen gezien die erachter zitten. We denken er regelmatig aan terug omdat we nog steeds volop bezig zijn.

Er is een heleboel gebeurd sinds het winnen van de award. Er zijn veranderingen in gang gezet, het beeld van de ouderenzorg is gekanteld en de ouderenzorg krijgt 2,1 miljard extra. Maar het gaat nog lang niet goed. Het stond ook in het manifest dat verandering voor een groot deel mentaliteitsverandering is. Anders kijken naar de zorg, anders nadenken over zorg en kijken naar hoe je alles organiseert. Dat is nog maar net begonnen. De strijd is er nog steeds, sterker nog, we zijn nu natuurlijk de balans aan het opmaken voor de verkiezingen. Het is nu vier jaar later en we zijn nog lang niet ver genoeg. Dat moet niet nog een keer vier jaar gaan duren.

De Issue Award heeft heel erg geholpen omdat het heel vroeg in onze campagne een soort merk gaf dat uitstraalde ‘Hé, professionals vinden dat dit goed is aangepakt’. Het is ons gelukt omdat we op het juiste moment met de juiste boodschap kwamen waar veel mensen het mee eens waren. Je hebt ondersteuning nodig vanuit de maatschappij, de politiek die meegaat, prijzen en al die dingen bij elkaar maken dat men niet meer om je heen kan al zouden ze dat willen. De Issue Award heeft daar zeker een rol in gespeeld.”

Hoe gaat het met het issue op dit moment?

“Het systeem werkt nog steeds heel erg tegen. Bij de discussie over de kindertoeslagen zie ik dat een ministerie eigenlijk net zo georganiseerd is als de zorg. Met aan de top mensen die goed in hun vak zijn als bestuurder of manager, of in het geval van een ministerie hoge ambtenaren. Ze zijn vooral goed in het organiseren van het werk maar hebben er geen intrinsieke verbinding mee. Er is een kloof tussen dat deel van de organisatie waar besluiten worden genomen en beleid wordt gemaakt en dat deel waar de uitvoering wordt gedaan. Er is gewoon geen contact. En bij veel zorginstellingen is dat nog steeds zo omdat ze over het algemeen te groot zijn. Dan krijg je nadelen zoals verlies van cultuur en verbinding in de organisatie. De trekkers van de verbeteringen zijn de organisaties die die omslag in denken en doen al hadden gemaakt voordat wij met het manifest kwamen. De organisaties die dat nog niet hadden gedaan, over het algemeen zijn dat hele grote organisaties, die zitten vast in hun eigen logheid.”

In welke mate zijn jullie nog actief bezig met het agenderen van dit issue?

“Het is geen moment rustig geweest. Het ene moment werken we harder dan het andere, maar het is achter de schermen non-stop doorgegaan.  Ik zit aan allerlei tafels waar ik anders nooit terecht zou zijn gekomen en ik heb daardoor nu mensen in mijn telefoon die ik anders nooit zou bellen. Dat maakt het makkelijk om in de luwte verder te werken aan de campagne zonder dat het steeds in de spotlights moet.

Hugo en ik wilden hier allebei niet ons levenswerk van maken. We hebben afgesproken zolang er beweging in zit en zolang wij serieus genomen worden, gaan we door. Zodra we niks meer toevoegen dan stoppen we er ook direct mee, dan hebben we onze bijdrage geleverd. En dat geldt eigenlijk nog steeds. Ik ben altijd betrokken geweest bij kleine, lokale initiatieven. Dit is mijn manier van werken. Alleen dit initiatief is groter omdat het landelijke reikwijdte heeft. Je moet daarom korte lijnen houden en dicht op de kern van je onderwerp blijven zitten, anders heb je niet de juiste motivatie meer.”

Hoe is het jullie gelukt om dit issue zo succesvol te agenderen?

“Als je een issue wil agenderen moet je je alleen focussen op de kernkwestie en verder niks erbij betrekken. Wij zijn begonnen met verpleeghuiszorg, want dat is de omgeving waar wij bekend mee waren. Als wij dingen waren gaan roepen over de sector die we niet honderd procent zeker hadden geweten, dan waren we zo weggemaaid door die partijen. We deden dit eigenlijk in de veronderstelling dat op het moment dat we begonnen mensen uit andere delen van de zorg wel naar voren zouden stappen die dit ook zo ervaarden. Maar dat gebeurde niet. Daarom zijn we op een gegeven moment de thuiszorg erbij gaan doen.

Wat vaak misgaat bij grassroots-bewegingen zoals die van ons, is dat je moet meedraaien in een industrie en cultuur die niet van jou zelf is. Je bent buitenstaander en voordat je het weet ben je al ingekapseld. Myrthe Hilkens adviseerde ons al heel vroeg dat we het manifest zo moesten uitvoeren dat we het eigenaarschap claimden zodat niemand er met ons verhaal vandoor kon gaan. Dat advies is van cruciale waarde geweest.

Er is niks bedachts aan onze campagne; what you see is what you get. De basis is bij Hugo en mij allebei gewoon boosheid en verontwaardiging om iets wat wij een onrecht vinden. Wij hebben gezegd dat we alleen de zorg doen. Ik vind het ook ongeloofwaardig als je in ieder praatprogramma opduikt over verschillende onderwerpen, dan gaat het niet om het onderwerp maar om jou.

Als je doet wat wij gedaan hebben is er niet één manier om dat te doen. Je moet het vooral op je eigen manier doen, de manier die bij jou past. Als je een manier gaat kopiëren dan valt de kracht en het eigenaarschap weg. Soms willen mensen ons voor hun karretje spannen, dat maakt het lastig. Mensen moeten zelf naar voren stappen. Je moet je eigen Borst en Gaemers zijn.”

Welk initiatief van het afgelopen jaar zou volgens jullie de Issue Award 2021 moeten winnen?

“Dat vind ik een lastige vraag. Ik zie een paradigma verschuiving op veel verschillende plekken. Mensen vanuit ‘Black Lives Matter’ die ruimte en podium pakken, bewegingen rondom de klimaatproblematiek, de jonge generatie die opkomt voor hun eigen belangen. Je ziet op allerlei fronten mensen naar boven komen en naar voren komen waarvan je denkt wauw, dit was vier jaar geleden niet gelukt. Dan had je niet al die aandacht hiervoor kunnen genereren. Dus voor mij zit de kracht er juist in dat het op allerlei plaatsen tegelijk gebeurt. “

Issuemakers is een bureau met ruime ervaring in het maken en managen van (maatschappelijke) issues, ook op het gebied van gezondheidszorg.  Het zit in ons DNA om organisaties hierin te ondersteunen en van het juiste advies te voorzien,.   

Voor meer informatie hierover kun je contact met ons opnemen via .