Marnix Geus: “Dat maakt het zo confronterend, de realisatie dat het ons allemaal kan overkomen”

Toen Marnix Geus op 5 februari 2021 dakloze Paul tegen het lijf liep in Amsterdam, vroeg hij waar Paul die avond zou verblijven. Het was immers ijskoud en Paul had nog geen slaapplek. Marnix besloot een hotelovernachting voor hem te boeken en deelde zijn verhaal op social media, in de hoop dat zijn netwerk Paul ook wilde helpen. De post ging viraal, er werd meer dan 30.000 euro aan donaties opgehaald en een jaar later zijn er zeven hotels die structureel kamers voor daklozen beschikbaar stellen. Marnix is nu genomineerd voor de Issue Award 2022 voor zijn inzet, waarover wij hem spraken voor dit interview.

Nadat Marnix in zijn post opriep om bijvoorbeeld een kaartje te sturen of een maaltijd te laten bezorgen voor Paul, ontving zijn stichting The Present Movement ruim 30.000 euro, onder meer om Paul langer in het hotel te laten verblijven. Met een deel van dit geld heeft Paul ondertussen zijn leven weer op orde weten te krijgen. De rest van het geld werd ingezet voor projecten van Homebass Foundation, Sheltersuit en een donatie aan De Regenboog Groep, die zich inzet voor dakloze mensen in Amsterdam. De enorme beweging die op gang kwam door de kleine actie van Marnix vormde voor hem aanleiding om ook anderen in Pauls situatie te helpen. Hij begon het project GiveMe5, waarin deelnemende hotels voor negentig dagen structureel vijf kamers reserveren voor daklozen. In een gesprek met een hotel dat na Marnix’ post had aangegeven ook mee te willen helpen, vertelde de manager haast beschaamd dat hij vijf kamers beschikbaar zou willen stellen. Marnix was echter al erg enthousiast over de vijf beschikbare kamers en kwam op het idee om aan meer hotels te vragen om mee te doen: “Stel je voor dat meer hotels dit gaan doen, hoeveel mensen we dan van de straat kunnen halen!” Ondertussen zijn er zeven hotels aangehaakt en 40 mensen van de straat die hun eigen leven weer hebben kunnen oppakken.

Met het GiveMe5-project richt hij zich vooral op economisch daklozen. Dat zijn mensen waar geen psychiatrische aandoeningen of verslavingsproblematiek spelen, maar door een opstapeling aan problemen op straat zijn gekomen. “Dat maakt het zo confronterend, de realisatie dat het ons allemaal kan overkomen,” vertelt Marnix. “Als je ziek wordt, je baan kwijtraakt, in een scheiding belandt; vaak is het een paar van zulke ingrijpende levensgebeurtenissen waardoor iemand op straat belandt.” Hoewel dakloosheid al veel langer een groeiend probleem is – in 2019 bleek dat de dakloosheid in tien jaar tijd was verdubbeld – merkt Marnix dat de pandemie ervoor heeft gezorgd dat daklozen sneller opvallen: “Omdat we vaker door de stille stad lopen om wandelingetjes te maken of telefoontjes te plegen, zien wij daklozen eerder.”

Desondanks hebben mensen volgens Marnix de neiging om daklozen te dehumaniseren: “We zien ze vaak als een uniforme groep van problematische types waar we met een grote boog omheen gaan. We willen bovendien liever niet geconfronteerd worden met hun pijn en hebben een soort angst daarvoor. Ik heb veel geleerd van mijn gesprekken met Paul over hoe hij dingen ervaart op straat. Ik heb over het algemeen een heel positieve ervaring met de politie en als ik met mijn jongste kind agenten tegenkom, zetten ze niet zelden het zwaailicht voor hem aan. Paul wordt daarentegen eerder opgejaagd en vertelt dat hij de straat uit moet of naar de volgende buurt moet gaan. Wij zijn ons vaak niet bewust van dat soort dingen en ik denk dat wij dat ons meer mogen realiseren.”

Marnix houdt zich al veel langer bezig met mensen die hun leven opnieuw moeten opbouwen. Met The Present Movement, houdt hij zich al jarenlang met vluchtelingen bezig. Hij merkt wel dat er een pijnlijk contrast is in hoe mensen omgaan met deze groepen: “Wanneer we aandacht voor Paul vragen, een witte man met een baard op de straten van Amsterdam, dan komt het hele land in beweging en dat is heel mooi natuurlijk. Maar ik weet ook zeker dat als hij Mohammed had geheten en uit Syrië of Afghanistan was gekomen, dat het deze omvang niet had aangenomen.”

Met The Present Movement is Marnix niet alleen bezig met bewustwording, maar ook met concrete projecten: “Er zijn ongelofelijk veel mooie initiatieven: mensen of organisaties die zich inzetten voor de meest kwetsbare mensen in onze samenleving zoals vluchtelingen of daklozen. Aan de andere kant is er ook de wereld van ondernemerschap, waar ik zelf vandaan kom. Ik ken veel ondernemers die graag iets willen bijdragen, maar niet goed weten hoe. Dat zijn twee werelden die wij bij elkaar brengen. Soms hebben we als samenleving te veel de neiging om elke keer weer nieuwe projecten te starten, maar er zijn al duizenden mensen met projecten en ervaring die je kan ondersteunen en helpen groter te maken.” Dit kan natuurlijk met geld en dat is altijd hard nodig, maar Marnix vindt het cruciaal dat ondernemers ook écht betrokken raken: “Door jouw expertise, netwerk en tijd als ondernemer in te brengen, kan er aan beide kanten geleerd worden en de projecten versterkt worden.”

Met zijn inzet hoopt Marnix dat mensen meer naar elkaar zullen omkijken: “Bij daklozen zie je vaak dat als mensen langslopen ze alleen maar sorry zeggen omdat ze geen tijd of kleingeld bij zich hebben. Hoewel dat begrijpelijk is, hoop ik door deze initiatieven mensen bewust te maken dat het af en toe goed is om letterlijk bij iemand stil te staan. In plaats van naar je portemonnee te grijpen, stel eens simpelweg de vraag hoe het met iemand gaat.”