Verkiezingen in de VS, wat betekent dat voor ons in Europa? Marije Laffeber (Rud Pedersen) duikt in de gevolgen van Trump’s herverkiezing en wat dat betekent voor de EU. Met een nieuwe koers waarin de VS zich meer op binnenlandse zaken richt, zal Europa mogelijk een grotere verantwoordelijkheid moeten dragen op gebieden zoals veiligheid, handel, en klimaatbeleid.

Nu de verkiezingen in de Verenigde Staten achter de rug zijn, Trump is gekozen tot 47e President, zal het land een andere koers gaan varen dan onder Biden. En dat zal impact hebben op ons hier in Europa.  

Trump heeft de wind in de zeilen nu hij wordt gesteund door een Republikeinse meerderheid in de Senaat en het Huis van Afgevaardigden. Dit maakt het gemakkelijker om plannen om te zetten in nieuw beleid. Tenminste tijdens de komende twee jaar. In 2026 zal een deel van de vertegenwoordigers opnieuw gekozen moeten worden en kunnen meerderheden veranderen. Kortom: te verwachten is dat Trump haast zal maken met het implementeren van zijn agenda.  

Amerika zal zich een stuk minder gaan richten op zijn internationale rol, bijvoorbeeld op terreinen als klimaat, veiligheid en defensie. De aandacht zal meer komen te liggen op binnenlandse aangelegenheden en dat heeft gevolgen voor de rol die de Europese Unie zal moeten oppakken.  

Op het terrein van veiligheid stond Trump in zijn eerste termijn kritisch ten opzichte van de NAVO. Met name het grote aantal landen dat zijn financiele verplichtingen aan de NAVO niet nakwam. Volgens Trump was het niet de taak van de Amerikaanse belastingbetaler om geld te blijven pompen in een organisatie voor veiligheid, wanneer andere landen hun bijdragen niet eindelijk ook eens volledig zouden gaan betalen. Mede door de internationale ontwikkelingen, met name het conflict in Oekraine, hebben meer EU-lidstaten inmiddels hun uitgaven aan defensie omhoog gebracht. Tot tevredenheid van de NAVO en van de VS.  

Nu heeft Trump aangekondigd op korte termijn een einde te willen maken aan de Russische oorlog in Oekraine. Welke oplossing hij daar ook voor kiest, het zal in ieder geval betekenen dat de EU meer op zichzelf geworpen zal worden als het gaat om het bewaken van zijn eigen grenzen.  

Ook op economisch vlak heeft Trump al een aantal maatregelen aangekondigd. Trump wil de Amerikaanse handelsbalans verbeteren en de industrie terugbrengen binnen de eigen landsgrenzen. Zijn doel is om zo meer banen te scheppen voor Amerikanen en de werkgelegenheid omhoog te brengen. ‘Make America great again’. Om dat voor elkaar te krijgen, heeft hij importheffingen aangekondigd van minimaal 10% op producten uit de Europese Unie (en zelfs 60% voor producten uit China). Dat betekent dat Europese producten uit flink duurder zullen worden voor Amerikaanse consumenten.  

Op het terrein van energie en klimaat staan ook een aantal veranderingen voor de deur. Er zal een stuk minder gekeken worden naar alternatieve energiebronnen. Trump heeft aangekondigd zich voluit te storten op het opdrijven van de productie van fossiele brandstoffen. Olie en gas en deze ook ter beschikking te stellen voor export. Hij was ook in zijn eerste termijn geen fan van de strijd tegen klimaatverandering of van een groene transitie. De VS het klimaatakkoord van Parijs naast zich neer en ook nu is de President van plan om uit dit akkoord te stappen. Hij zal alvast de subsidiekraan voor duurzame energie dichtdraaien (waaronder waterstof en andere hernieuwbare energiebronnen).  

Nu de VS zich meer zullen gaan richten op binnenlandse aangelegenheden, is het voor de EU van belang om meer met elkaar op te trekken en samen te werken op grote grensoverschrijdende dossiers als economie, handel, klimaat, duurzaamheid, veiligheid. We zullen meer op onszelf komen te staan en daarom is het nodig de mouwen op te rollen, samen te werken en innovatief te zijn. Deze nieuwe situatie vergt leiderschap, diplomatie en een goede samenwerking. Daarin hebben Nederlandse bedrijven, NGO’s en overheden allemaal een rol om mee te bouwen aan een sterk Europa.