De stijgende kosten van levensonderhoud zijn de grootste zorg van Nederlanders in 2025. Dit blijkt uit de jaarlijkse Issuemonitor van communicatiebureau Issuemakers, uitgevoerd door Markteffect. Maar liefst 45 procent van de ondervraagden vindt dat de overheid verantwoordelijk is voor het oplossen van dit issue. Daarnaast domineren de veiligheid in Europa en de instroom van asielzoekers de lijst van maatschappelijke zorgen.
Opvallend is dat vrouwen en mensen van 41 jaar en ouder zich meer zorgen maken over de stijgende kosten van levensonderhoud dan mannen en mensen tussen 18 en 41 jaar. Issues die bij jongeren sterk spelen zijn de prijzen van woningen en mentale gezondheid, zoals depressiviteit en burn-out.
Ondanks de aanhoudende zorgen beoordelen Nederlanders 2025 met een identiek rapportcijfer als 2024: een 6,9.
Top 10 kopzorgen
Uit de Issuemonitor blijkt dat Nederlanders zich vooral zorgen maken over:
- Stijgende kosten van levensonderhoud
- Veiligheid in Europa
- (Toenemende) instroom door asielzoekers
- Oorlog in Oekraïne
- Verharding / verhuftering van de samenleving
- Opwarming van de aarde / CO2 / gevolgen klimaatverandering
- Criminaliteit en veiligheid in de Nederlandse samenleving
- Prijs van koop- en huurwoningen
- Toenemende (hybride) oorlogsdreiging
- Toenemend geweld
In vergelijking met 2024 maken Nederlanders zich in 2025 duidelijk meer zorgen over de veiligheid in Europa en de betaalbaarheid van koop- en huurwoningen.
Wie moet het oplossen
Voor de meeste thema’s wijzen Nederlanders naar de overheid als verantwoordelijke partij. Denk aan kwesties zoals woningnood, de kwaliteit en toegankelijkheid van zorg, onderwijs en openbaar vervoer.
De politiek wordt opvallend genoeg minder vaak genoemd als verantwoordelijke, behalve bij onderwerpen zoals de toekomst van de EU en cultuurfinanciering. Voor milieuproblemen en ongelijkheid leggen Nederlanders de bal vooral bij het bedrijfsleven, zoals in het geval van vervuiling door grote bedrijven, prestatiedruk en ongelijke beloning voor vrouwen.
Signaal vanuit de samenleving: luister meer en handel sneller
Uit de jaarlijkse stellingen blijkt er, zowel vorig jaar als dit jaar, een ongenoegen te zijn over het gebrek aan wederzijds begrip in de samenleving. Daarnaast vinden Nederlanders dat de politiek sneller besluiten moet nemen en signaleren een probleem met handhaving.
Issuemonitor
De Issuemonitor is een jaarlijks terugkerend onderzoek van strategisch communicatiebureau Issuemakers, dat overzicht biedt in de issues die spelen en hoe Nederlanders er naar kijken. De Issuemonitor wordt uitgevoerd door Markteffect, dit jaar onder een representatieve steekproef van 1010 respondenten.
Dutch 
Dutch 
English 
Dutch 
Dutch 
English