“Voor het eerst in mijn leven ben ik oprecht trots op mezelf”

Interview met Michael Kulkens van Stichting TButterfly (genomineerde Issue Award 2019)

Vanaf vandaag is het volgens de wet verboden om een telefoon of ander mobiel elektronisch apparaat vast te houden tijdens het fietsen. Iets waar Michael Kulkens, vader van overleden Tommy-Boy en oprichter van stichting TButterfly, zich jarenlang voor heeft ingezet. Tommy-Boy overleed op 22 augustus 2015 aan de gevolgen van een tragisch ongeluk, waarbij de 13-jarige jongen even op zijn telefoon had gekeken tijdens het fietsen. Hij stak vervolgens zonder te kijken over; de automobilist kon niet meer uitwijken.

Michael Kulkens heeft er zijn missie van gemaakt om te voorkomen dat mensen afgeleid door hun mobiele apparaat deelnemen aan het verkeer. Daarom was hij afgelopen jaar genomineerd voor onze Issue Award: een prijs die De Issuemakers ieder jaar uitreikt aan een persoon or organisatie die erin geslaagd is om op een opvallende, onconventionele manier een onderwerp op de maatschappelijk en politieke agenda te krijgen. Afgelopen week nam Issuemaker Lotte contact met Michael op om een aantal vragen te stellen over het verbod van mobiele apparaten in de hand op de fiets, dat vandaag ingaat.

Wat vind je van het wetsvoorstel dat het vasthouden en bedienen van mobiele apparaten op de fiets gaat verbieden per 1 juli? 
‘Niet meer dan terecht. Iedereen weet dat ook diep van binnen, en dat is het belangrijkste. Ondanks dat je zelf waarschijnlijk wel eens op je telefoon zit in het verkeer, weet je dat je het eigenlijk niet moet doen. Hoeveel mensen zullen er al wel niet gedacht hebben ‘oef, dat scheelde niks’? Dat soort mensen hebben een engeltje op hun schouder gehad die mijn zoon helaas niet had’.

‘Ik ben zelf geen voorstander van zeer zware straffen, maar de straf achteraf zorgt er wel voor dat mensen zich bewust worden van wat ze nu eigenlijk aan het doen zijn en dat voorkomt dat het vaker gebeurt. Nu spreek ik natuurlijk wel vanuit mijn eigen perspectief als ik zeg dat ik geen voorstander ben van zeer zware straffen. Mijn zoon was namelijk degene die op zijn telefoon keek, terwijl de vrouw die dat niet deed zich een moordenaar gevoeld heeft. Moet je nagaan als het andersom was geweest. Ik weet niet hoe ik dan gereageerd zou hebben’.

Vind je dat het goed valt te controleren? 
‘Ja zeker, het is heel makkelijk te controleren zelfs! Je kunt bij fietsers heel gemakkelijk zien dat ze hun telefoon vasthouden. Makkelijker dan in de auto, want dan zit je beschut en kan je net zo goed een broodje kroket in je hand hebben. Bovendien zie ik vaak genoeg agenten over straat lopen, dus die kunnen fietsers er meteen op aanspreken. Fietsers zijn daarnaast veel makkelijker staande te houden dan automobilisten. Ik hoop dat de politie, maar ook handhavers, zo veel mogelijk mensen zullen waarschuwen. Op die manier creëer je de meeste bewustwording’.

Wat vind je van een telefoonstandaard voor op de fiets? Iets wat veel mensen straks waarschijnlijk zullen gaan gebruiken. 
‘Zolang je je telefoon niet aanraakt is het al een heel ander verhaal. Ergens naar kijken is volgens onderzoek ook geen probleem. Geef mij wat dat betreft dus iedereen maar een telefoonstandaard, dan heb ik al heel erg veel bereikt’.
‘Het is wel belangrijk dat mensen met zo’n standaard er straks bewust mee omgaan. Zodra je je telefoon uitgebreid gaat bedienen wordt het wel weer een probleem en ben je overigens ook in overtreding. Ik blijf daarom samenwerken met partners zoals Veilig Verkeer Nederland, om die bewustwording bij mensen te creëren.’

Ben je trots op het resultaat van jullie campagne? 
‘Ik ben super trots! En voor het eerst in mijn leven ben ik ook oprecht trots op mezelf. Het voelt heel persoonlijk, omdat ik, als ik straks dood ben, toch iets heb betekend. Als vader van Tommy-Boy heb ik me vijf jaar lang hard gemaakt voor dit doel en met succes. Uiteindelijk heb ik zelfs de minister overtuigd om de bediening van alle apparaten in of op een voertuig te verbieden. En daarmee zijn we een van de eerste landen die dat doen.’
‘Het was werkelijk waar fantastisch om van de toenmalige minister te horen dat er een wet zou komen, maar zonder de huidige minister Cora van Nieuwenhuizen was het absoluut nooit gelukt. Ik ben daarom niet alleen trots op mezelf, maar ook op haar.’

Waar gaat de stichting TButterfly zich na 1 juli op richten? 
‘Wij gaan ons voornamelijk bezighouden met het creëren van bewustwording bij mensen. Ik blijf bijvoorbeeld voorlichtingen geven op scholen, maar ook bij bedrijven. Bedrijven nodigen dan hun personeel uit om naar mij te luisteren en vervolgens kunnen die mensen weer voorlichting geven bij de scholen van hun kinderen.’

‘Leraren kunnen overigens lespakketten downloaden op onze site en filmpjes laten zien. Voorlopig blijf ik nog even doorgaan met het voorlichten van kinderen, want kinderen zijn het belangrijkst. Als je kinderen kan overtuigen om van hun telefoon af te blijven in het verkeer pak je meteen de ouders mee. Ik roep kinderen namelijk op om hun ouders te corrigeren. Kinderen zijn vasthoudend, als zij je gaan corrigeren, gaan ze daarmee door tot je het ook echt niet meer doet. Dit effect noem ik het ‘TButterfly-effect’.’

‘Op dit moment heb ik ongeveer 43.000 kinderen bereikt en ik wil er over anderhalf jaar 100.000 hebben bereikt. Daarna kunnen initiatieven zoals appjelater.nl het overnemen.’

Foto: Hollandse Hoogte, Robin Utrecht