Helaas hoor je nog regelmatig bestuurders, CEO’s en bewindslieden na een minder positief stuk in een krant verzuchten dat “in de krant van vandaag gelukkig morgen de vis wordt verpakt”. Verzuchten is inderdaad het goede woord, want was het maar waar. Natuurlijk, de geprinte oplages van de meeste Nederlandse dagbladen vertonen al jaren een doorgaand neerwaartse spiraal. En daarin verschillen we niet veel van de ons omringende westerse landen en alleen een land als India lijkt zich tot op dit moment nog aan die trend te kunnen onttrekken.
Maar de krant is al lang niet meer de gedrukte versie die ’s ochtends of ’s avonds in de brievenbus valt, in de bestuurskamer ligt of bij een kiosk kan worden gekocht. Steeds meer Nederlanders lezen een online versie van hun krant. En daar wordt de volgende dag geen vis in verpakt. Integendeel, de online versie van een artikel blijft tot in de eeuwigheid bestaan. Zeker op de eerste dag van verschijning is het aantal lezers zeker nog het grootst, maar waar “het nieuws” vroeger vanzelf overwaaide, is dat tegenwoordig niet meer het geval. Burgers, opiniemakers, andere media hoeven maar een paar woorden in een zoekmachine in te tikken en ook ‘oud’ nieuws is binnen een paar seconden weer zichtbaar.
Al in de jaren vijftig van de vorige eeuw werden statistici als Benoît Mandelbrot gefascineerd door wat zij de “long tail” noemden, in Nederland ook wel de Dikke Staart of langestaartdistributie genoemd. Dit principe geeft aan dat het effect op korte termijn wellicht het grootste lijkt, maar dat effect op langere termijn wellicht langer duurt, maar zeker even groot, zo niet groter is.
En hoewel het begrip altijd is blijven bestaan kreeg het nieuwe aandacht door wat meer recente publicaties van de journalisten Chris Anderson en Malcolm Gladwell. Zij pasten het principe van de long tail toe op met name door internet gedreven businessmodellen: niet het onmiddellijke volume van een groot aantal klanten maar de realiteit van een langdurige, gestage stroom klanten was wellicht veel interessanter. Hiermee wordt ook het succes van online boekwinkels als Bol.com verklaard.
En wat voor business geldt, geldt ook voor het nieuws; het lezersvolume op het eerste moment van verschijnen is groot maar het feit dat nieuws altijd kan worden terug gevonden is wellicht nog veel belangrijker. In ieder geval voldoende reden voor bestuurders, CEO’s en bewindvoerders om de houdbaarheidsdatum van kranten op een andere manier te bekijken. En daar ook naar te handelen. De vis wordt er al lang niet meer in verpakt en overwaaien doet het ook niet.
