In onze interview serie “Agenderen en Formeren” spreken wij experts uit verschillende sectoren over de issues uit hun sector, de manieren waarop ze deze proberen te agenderen bij het komende regeerakkoord en hun zicht op de nieuwe Tweede Kamer. Deze editie spreken we Saskia ter Kuile.
Saskia ter Kuile is Vakgroepleider Marketing en Communicatie bij Vilans, de landelijke kennisorganisatie voor de langdurige zorg. Samen met cliënten, naasten, zorgprofessionals en andere betrokken partijen werkt Vilans dagelijks aan het aanbieden van de juiste kennis over langdurige zorg, op de juiste plek, persoonlijk en op maat.
Was je tevreden met de verkiezingsuitslag?
Ja, persoonlijk was ik zeker tevreden. Maar ook voor Vilans: elke verkiezing die zorgt voor een minder neoliberale politiek is goed voor de zorg. Tot nu toe is zorg steeds gezien als een collectieve uitgave, terwijl dat niet nodig is. In andere landen wordt de zorg niet gezien als kostenpost waar je geld aan kwijt bent. Maar hoe liberaler de politiek, hoe meer zorg wordt gezien wordt als een collectieve kostenpost. Tuurlijk moet er individuele verantwoordelijkheid zijn, maar deze moet wel ondersteund worden, bijvoorbeeld met samenhangend preventiebeleid. Het is daarom spannend wat de formatie gaat brengen.
Wat zijn de belangrijkste issues voor jouw sector?
Er zijn grote maatschappelijke trends zoals veroudering en vergrijzing van de samenleving, die om zorg en ondersteuning vragen. Daarnaast worden veel kwetsbare groepen in de samenleving in toenemende mate geïsoleerd. Vilans kan voor de zorg aan deze groepen de handvatten aanreiken met kennis en ervaring. Het is daarom belangrijk dat de toegevoegde waarde van een kennisorganisatie als Vilans meer wordt gezien.
Op welke manieren hebben jullie deze issues geprobeerd in te steken bij de politiek?
Public affairs is heel dynamisch en daar moet je als organisatie op aanpassen. Het is belangrijk om zichtbaar te zijn binnen je eigen sector aangezien je op deze manier ook meer ingang hebt in de politiek. We willen als kennisorganisatie aanwezig zijn en een rol spelen. Hiervoor moet je kijken wie, hoe en op welk moment je iemand moet benaderen, zodat het aansluit bij wat bijvoorbeeld het ministerie nodig heeft om hun werk goed te kunnen doen.
Daarnaast moet je ook aan de binnenkant effect hebben, niet alleen aan de buitenkant. We zijn een campagne gestart om Vilans op de kaart te zetten zodat er gepraat zal worden over de manier waarop onze programma’s bij kunnen dragen aan het werken in de zorg. Daarvoor is een kennisbundel ontwikkeld om niet alleen onze producten zichtbaar te maken, maar ook wie Vilans is en dat we de afzender zijn van veel kennis in en over de zorg. Je hebt Vilans nodig als kennisorganisatie voor het beleidsproces in de langdurige zorg. We willen de toegevoegde waarde van onze organisatie laten zien, niet alleen de 60 producten naast elkaar maar meer wat de vraagstukken zijn, en hoe Vilans daaraan bijdraagt.
We hebben hiermee binnenroute gekozen en op deze manier hopen we grotere impact te hebben in Den Haag, omdat we met ontwikkelde legitimiteit laten zien dat onze projecten steun verdienen. De beleidsdoelen voor langdurige zorg moet de komende tijd vastgesteld worden. We roepen op tot ontregeling van de langdurige zorg, daarmee aangeven wat de maatregelen zijn die je zou kunnen nemen.
“We willen als kennisorganisatie aanwezig zijn en een rol spelen. Hiervoor moet je kijken wie, hoe en op welk moment je iemand moet benaderen, zodat het aansluit bij wat bijvoorbeeld het ministerie nodig heeft om hun werk goed te kunnen doen.”
Wat moet er hetzelfde blijven de komende 4 jaar?
De afgelopen jaren is het besef gegroeid dat als je iets wilt veranderen, je daar iets voor moet doen. Hierdoor worden er verbeterprogramma’s opgesteld en vinden systematische veranderingen plaats. Een autonome ontwikkeling leidt niet automatisch tot een gewenste uitkomst. Dit is een positieve ontwikkeling. Stel het kader af, maak een wet, verbeter via programma’s; alleen daarmee los je de systemische veranderingen op.
Wat moet er veranderen de komende 4 jaar?
Tweedeling in de zorg wordt steeds meer bediscussieerd, maar die tweedeling is er al. Hier moeten we als samenleving ons wel over uitspreken. Het is belangrijk dat de maatschappij meer betrokken wordt bij de ontwikkelingen in de zorg zodat iedereen mee kan praten en mee kan vormgeven. Veranderingen moeten niet van bovenaf worden opgelegd. Hiervoor moet het beleid op een andere manier vormgegeven worden. Dat betekent voor de overheid een andere manier omgaan met partijen in de samenleving.
“Het is belangrijk dat de maatschappij meer betrokken wordt bij de ontwikkelingen in de zorg, zodat iedereen mee kan praten en mee kan vormgeven
Vind je dat jouw sector goed vertegenwoordigd is in de Tweede Kamer?
Er was niet een hele goede vertegenwoordiging van langdurige zorg in de Tweede Kamer. Vera Bergkamp was een goede vertegenwoordiger hiervan, maar is nu Kamervoorzitter geworden. De onderwerpen omtrent langdurige zorg zijn erg complex en er moeten ingewikkelde besluiten genomen worden om de bureaucratie te verminderen. Breed gedragen kennis in de Kamer was hierbij handig geweest. We gaan hierom ons uiterste best doen om de huidige Kamerleden op langdurige zorg te informeren en hen de kennis te bieden die wij hebben.
Hoe zie je de toekomst wat betreft politiek in Nederland?
Ik denk dat de politiek in Nederland op een breuklijn bevind waarbij we een stap naar voren moeten doen om ervoor te zorgen dat dingen gaan veranderen. De bestuurlijke vernieuwing is erg belangrijk. Ik ben hoopvol dat we deze stap naar voren gaan zetten.
Wie wordt de nieuwe minister?
Ik acht het waarschijnlijk dat Tamara van Ark haar werk doorzet. Continuïteit is nu van belang
